Uwaga! Ten artykuł ma charakter wyłącznie edukacyjny. Nie służy samodiagnozie i samoleczeniu i nie może zastąpić indywidualnej porady lekarskiej.
Co to jest onycholiza paznokci?
Onycholiza to częściowe oddzielenie się płytki paznokcia od łożyska paznokciowego, czyli tkanki odżywiającej płytkę paznokcia od spodu. Onycholizie mogą ulegać zarówno paznokcie rąk, jak i stóp. Proces „odchodzenia” paznokcia zaczyna się najczęściej od strony wolnego brzegu paznokcia i rozszerza się w stronę jego nasady. Jak wygląda onycholiza? Pod oddzieloną część płytki paznokciowej dostaje się powietrze, a z czasem także złuszczone komórki naskórka i inne zanieczyszczenia.
Dlatego paznokieć dotknięty onycholizą traci swój różowy kolor, który zawdzięcza prześwitywaniu „żywej” tkanki spod paznokcia. Staje się za to białawy i matowy. Czasem może przybrać inny kolor, np. żółtawy, brązowy lub zielonkawy. Takie przebarwienie może mieć różne przyczyny – zabrudzenie jakąś barwną substancją, infekcję bakteryjną, dodatkowy uraz itd.
Co to jest onycholiza paznokci? Jak się objawia i jak ją leczyć?
Onycholiza paznokci – przyczyny
Skąd bierze się onycholiza? Jej przyczyny bywają różne. W przypadku onycholizy paznokci stóp najczęstszą przyczyną są urazy lub podrażnienia mechaniczne. Mogą ją powodować np. buty o sztywnych noskach, które uciskają palce lub zniekształcenia stóp, które powodują nierównomierne obciążenie lub ucisk palców przy chodzeniu. Onycholiza może też być następstwem uderzenia, stłuczenia lub źle wykonanego pedicure, szczególnie hybrydowego lub żelowego.
W przypadku paznokci u rąk onycholizę mogą powodować rozmaite czynniki. Oto niektóre z nich:
- choroby ogólnoustrojowe, np. łuszczyca, cukrzyca, choroby tarczycy, choroby tkanki łącznej (czyli skóry i jej wytworów, błon śluzowych i stawów),
- niektóre choroby zakaźne lub infekcje (np. grzybicze),
- niedobory składników pokarmowych, w tym żelaza i niektórych witamin,
- przyjmowanie niektórych leków,
- długotrwałe narażenie dłoni na szkodliwe czynniki, np. wilgoć, detergenty, substancje drażniące,
- nieprawidłowo wykonany manicure,
- uszkodzenie lub osłabienie płytki paznokcia wskutek manicure hybrydowego lub noszenia sztucznych paznokci.
Czasami w ogóle nie udaje się określić konkretnej przyczyny onycholizy. Mówi się wtedy o tzw. onycholizie idiopatycznej, czyli samoistnej lub o nieznanej przyczynie.
Warto wiedzieć, że onycholiza sama w sobie nie jest chorobą zakaźną i nie jest zaraźliwa. Owszem, czasem oddzielanie się płytki paznokcia od łożyska może być spowodowane grzybicą lub innym zakażeniem, ale to stosunkowo rzadka przyczyną onycholizy. Jednak zdarza się, że infekcja bakteryjna lub grzybicza paznokcia może być następstwem onycholizy. Dzieje się tak wtedy, kiedy pod oddzieloną płytką paznokcia gromadzą się bakterie lub martwe komórki naskórka, które namnażają się w ciepłym i wilgotnym środowisku.
Jak leczyć onycholizę?
-
Wizyta u lekarza
Wszelkie zmiany w wyglądzie paznokci najlpeiej pokazać lekarzowi. Można udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który sam zajmie się leczeniem lub, w razie potrzeby, wystawi skierowanie do dermatologa lub innego specjalisty. Jeśli problem dotyczy paznokci u nóg, to można też umówić się na wizytę w gabinecie podologicznym. Czy onycholiza jest uleczalna? W zdecydowanej większości przypadków tak. Leczenie onycholizy zaczyna się od sprawdzenia, czy u jej przyczyny nie leży jakaś poważniejsza choroba ogólna, niedobory pokarmowe, leki lub zatrucia.
Jeśli tak, to lekarz zajmie się przede wszystkim leczeniem choroby podstawowej, która doprowadziła do onycholizy. Jeżeli onycholiza jest spowodowana np. urazem, uciskiem lub uszkodzeniem płytki paznokciowej, to leczenie będzie polegało na miejscowym zastosowaniu leków i właściwej pielęgnacji paznokci.
Jak leczyć onycholizę? Podstawą powinna być wizyta u lekarza!
-
Leczenie i pielęgnacja
Jeśli onycholizie towarzyszy infekcja bakteryjna lub grzybicza, to może być konieczne zastosowanie środków antybiotyków lub leków przeciwgrzybiczych. Oprócz tego należy dbać o właściwą higienę paznokci – dokładnie je osuszać po każdym myciu rąk, utrzymywać paznokcie krótko obcięte i zrobić sobie dłuższą przerwę w malowaniu paznokci, robieniu hybryd i paznokci akrylowych.
Nie należy też zbyt intensywnie czyścić paznokci, np. ostrą szczotką lub czubkiem pilnika, aby dodatkowo nie podważać i nie uszkodzić odchodzącej płytki. Wszelkie prace wymagające długotrwałego moczenia rąk i kontaktu z detergentami (zmywanie, sprzątanie, pranie ręczne) należy wykonywać w rękawicach ochronnych.
-
Pielęgnacja stóp
Przy leczeniu onycholizy paznokci u nóg trzeba zadbać o właściwe obuwie i pielęgnację stóp. Buty powinny mieć luźne czubki, aby nie uciskały palców. Jeśli pogoda na to pozwala, dobrze jest nosić sandały lub buty z odkrytymi palcami. Paznokcie stóp należy regularnie ostrożnie obcinać, aby nie były zbyt długie. Stopy powinny być zawsze suche i czyste.
36,00 zł
cena regularna
45,00 zł
(-22%)
cena regularna
59,99 zł
(-24%)
cena regularna 
-
Jak długo trwa leczenie onycholizy?
To zależy od jej przyczyny i od tego, czy stosujemy się do wskazówek lekarza. Jeśli nie ma dodatkowych powikłań, to onycholiza powinna ustąpić, kiedy zdrowa płytka paznokciowa urośnie w miejsce tej oddzielonej od łożyska. Zajmuje to zwykle kilka tygodni, a nawet miesięcy – zależnie od wielkości fragmentu paznokcia dotkniętego onycholizą.
Czy onycholiza sama zniknie? Czy koniecznie trzeba zgłaszać się do specjalisty?
Oddzielenie się płytki paznokcia najczęściej ma niegroźne przyczyny – uraz, ucisk, nadużywanie manicure hybrydowego itd. Jednak w trzeba pamiętać, że onycholiza może też być objawem poważniejszych chorób (np. łuszczycy, anemii, nadczynności tarczycy).
Dlatego zawsze warto pokazać ją lekarzowi, aby upewnić się co do przyczyny. Zaniedbana onycholiza, nawet jeśli nie jest spowodowana inną chorobą, może prowadzić do rozwoju drobnoustrojów pod oddzieloną płytką paznokcia, infekcji, problemów z łożyskiem paznokciowym i stopniowego pogarszania się stanu paznokci.
Onycholiza a grzybica i inne problemy z paznokciem
Onycholiza, szczególnie paznokci u nóg, często bywa mylona z grzybicą paznokci. Wielu osobom trudno rozpoznać charakterystyczne objawy, zwłaszcza, że na pierwszy rzut oka chore paznokcie mogą wyglądać podobnie. Jednak onycholiza to nie to samo, co grzybica paznokci. Onycholiza to oddzielenie się płytki od łożyska paznokcia, która może mieć rozmaite przyczyny.
Grzybica to choroba spowodowana rozwojem na paznokciu grzybów chorobotwórczych. Są to więc dwie różne rzeczy, chociaż grzybica może czasem onycholizie towarzyszyć. Aby rozstrzygnąć ewentualne wątpliwości, trzeba udać się do lekarza lub podologa, który pobierze próbkę materiału z paznokcia na badanie mykologiczne, czyli takie, które wykrywa w chorej tkance grzyby chorobotwórcze.
Problemy z paznokciami nie ograniczają się zresztą do onycholizy czy grzybicy. Należą do nich też między innymi:
- zanokcica (paronychia), czyli stan zapalny wału paznokciowego, najczęściej spowodowany zakażeniem bakteryjnym. Nie należy mylić jej z zastrzałem, który jest zakażeniem (najczęściej ropnym) palca, niekoniecznie zlokalizowanym w okolicy paznocia,
- onychomadeza, czyli spełzanie paznokcia. Jest to stan wywołany uszkodzeniem macierzy paznokcia,
- łamliwość paznokci, czyli stan, w którym paznokcie są kruche, podatne nauszkodzenia, łatwo się łamią i rozwarstwiają,
- przebarwienia, odkształcenia i inne zmiany płytki paznokciowej, które mogą rozmaicie wyglądać i mieć różne przyczyny.
Zdrowe i zadbane paznokcie to przede wszystkim atut estetyczny. Jednak nie tylko z tego powodu warto zwracać uwagę na ich stan. Wygląd i kondycja paznokci może dać wiele informacji o ogólnym stanie organizmu, a także być pierwszym sygnałem ostrzegającym, że należy dokładniej przyjrzeć się swojemu zdrowiu.
Różne rodzaje dolegliwości paznokci. Wszystkie problemy zdrowotne należy konsultować z lekarzem!
Jak pielęgnować paznokcie, aby zapobiegać onycholizie?
Aby zachować dobrą kondycję paznokci należy przestrzegać kilku prostych zasad pielęgnacji. Oto podstawowe sposoby na utrzymanie zdrowych paznokci:
- Dbaj na co dzień o swoje dłonie i paznokcie. Starannie osuszaj je po każdym myciu. Utrzymuj je w czystości, nawilżaj i natłuszczaj skórę, zawsze opatruj drobne skaleczenia lub urazy.
- Pozwól paznokciom oddychać! Oszczędnie korzystaj z lakierów do paznokci, szczególnie tych, które trudno zmyć: hybrydowych, żelowych i akrylowych.
- Postaw na naturę. Sztuczne paznokcie, czy to naklejane, czy nakładane z masy akrylowej, mogą na dłuższą metę szkodzić zdrowiu twojej naturalnej płytki paznokciowej. Co istotne, pod lakierem lub akrylem nie widać, czy z paznokciem nie dzieje się coś złego. Może to opóźnić podjęcie środków zaradczych i utrudnić leczenie.
- Jeśli lubisz hybrydy lub paznokcie akrylowe, rób regularne kilkutygodniowe przerwy, aby pozwolić paznokciom na regenerację i odrośnięcie.
17,41 zł
cena regularna
10,70 zł
cena regularna 
Jak wspomóc regenerację panzokci, np. po hybrydzie lub wyleczeniu onycholizy?
Najlepiej ograniczyć w tym czasie używanie lakierów i odżywek zawierających formaldehyd lub rozpuszczalniki (np. octan etylu lub aceton). Utrzymuj krótkie i czyste paznokcie, ale nie obcinaj ich „do żywego”. Nie wycinaj też skórek, tylko delikatnie odsuwaj je drewnianym kopytkiem lub po prostu pozwól im pozostać na miejscu. Dbaj o odpowiednie natłuszczenie dłoni i paznokci, a wszelki prace domowe wykonuj w rękawicach ochronnych.
Odpowiednia dieta jest także bardzo ważna dla utrzymania zdrowych paznokci. Pamiętaj o odpowiedniej ilości białka, cynku i witamin z grupy B, szczególnie biotyny. Znajdziesz ją w wątróbce, żółtkach jaj, drożdżach, wielu warzywach, zbożach i strączkach. Biotyna jest też produkowana przez naszą florę jelitową, dlatego warto tak komponować swoją dietę, aby utrzymywać jelita w zdrowiu.
Więcej poradników znajdziesz na Empik Pasje w dziale Zdrowie.
Bibliografia
- Grover C, Chauhan A. Idiopathic/Simple Onycholysis: Response to Combination Topical Therapy. Indian Dermatol Online J. 2022 Sep 5;13(5):643-647. doi: 10.4103/idoj.idoj_11_22. PMID: 36304660; PMCID: PMC9595160.
- Malan M, Dai Z, Jianbo W, Quan SJ. Onycholysis an early indicator of thyroid disease. Pan Afr Med J. 2019 Jan 17;32:31. doi: 10.11604/pamj.2019.331.17653. PMID: 31143336; PMCID: PMC6522173.
- Baboun D, Yaghi M, Keri JE, Morrison BW. Natural Treatment Options for Nail Disorders. Skin Appendage Disord. 2024 Apr;10(2):83-91. doi: 10.1159/000534629. Epub 2023 Dec 5. PMID: 38572187; PMCID: PMC10987172.
- Iorizzo M. Tips to treat the 5 most common nail disorders: brittle nails, onycholysis, paronychia, psoriasis, onychomycosis. Dermatol Clin. 2015 Apr;33(2):175-83. doi: 10.1016/j.det.20112.001. PMID: 25828710.
Komentarze (0)